Âm tính là gì? Dương tính là gì? Cách phân biệt

Một số người khi có kết quả xét nghiệm không biết ý nghĩa của âm tính và dương tính là gì. Henbimat Việt Nam sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này ở phần chia sẻ dưới đây.

Âm tính là gì? Dương tính là gì?

Để hiểu chính xác ý nghĩa của âm tính và dương tính, chúng ta cần tìm hiểu từng định nghĩa. Đây là hai thuật ngữ thường được sử dụng trong lĩnh vực y khoa, đặc biệt trong xét nghiệm chẩn đoán bệnh.

Âm tính là gì?

Âm tính là thuật ngữ được sử dụng để chỉ kết quả xét nghiệm trong y khoa. Nếu bạn nhận được kết quả xét nghiệm có ghi âm tính, (-) hoặc Negative, điều đó có nghĩa là bạn không có bất kỳ bệnh nào trong cơ thể.

Mặc dù hầu hết kết quả xét nghiệm âm tính là chính xác, nhưng vẫn có những trường hợp đòi hỏi xét nghiệm lại hoặc các phương pháp kiểm tra khác.

  • Trường hợp âm tính giả, tức là khi yếu tố gây bệnh vẫn có tồn tại trong cơ thể nhưng không đủ để được phát hiện trong quá trình xét nghiệm.

  • Thời gian xét nghiệm quá sớm, làm cho nồng độ các chất còn chưa vượt ngưỡng và cho kết quả âm tính.

  • Có thể xảy ra sai sót y tế do máy xét nghiệm hoặc trong quá trình lấy mẫu, vận chuyển, bảo quản, xử lý mẫu,…

  • Có khả năng “tái kích hoạt” một số loại mầm bệnh như virus, vi khuẩn, khiến cho kết quả xét nghiệm trở lại âm tính sau một thời gian điều trị. Tuy nhiên, sau một thời gian nữa, kết quả xét nghiệm có thể trở thành dương tính.

Dương tính là gì?

Ngược lại với kết quả xét nghiệm âm tính, kết quả xét nghiệm dương tính có nghĩa là bạn đã mắc phải một loại bệnh hoặc có nguy cơ mắc bệnh do cơ thể chứa yếu tố gây bệnh.

Khi nhận kết quả xét nghiệm dương tính, nhiều người cảm thấy lo lắng về sức khỏe của mình. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp kết quả dương tính không phản ánh đúng tình trạng cơ thể. Có thể xảy ra:

  • Dương tính giả, khi người bệnh không có yếu tố gây bệnh hoặc không mắc bệnh nào nhưng kết quả vẫn là dương tính do các yếu tố nhiễu.

  • Có các phản ứng chéo trong cơ thể làm cho kết quả xét nghiệm nhận diện sai yếu tố gây bệnh và cho kết quả dương tính.

  • Thiếu độ chính xác trong đánh giá tình trạng bệnh lý khi tiến hành xét nghiệm.

  • Sai sót trong quá trình thu thập và xử lý mẫu của nhân viên y tế hoặc do lỗi thiết bị.

Chúng ta cần lưu ý rằng, dù kết quả xét nghiệm âm tính và dương tính có ý nghĩa gì đi nữa, vẫn có những trường hợp cần tiếp tục xét nghiệm để đảm bảo tính chính xác. Thật vậy, cả kết quả âm tính và dương tính giả có thể xảy ra thực tế.

Đặc biệt trong công tác phòng chống dịch Covid-19, việc xét nghiệm âm tính giả và dương tính giả đã gây nhiều khó khăn trong việc phòng chống và điều trị bệnh.

Chẳng hạn, có trường hợp bệnh nhân xét nghiệm Covid-19 bằng công nghệ PCR 3 lần và có kết quả âm tính đạt 60-70%, mặc dù có các triệu chứng liên quan. Tuy nhiên, khi sử dụng phương pháp xét nghiệm dịch rửa phế quản, kết quả lại dương tính.

Cách phân biệt âm tính và dương tính

Một cuộc nghiên cứu xã hội đã chỉ ra rằng, có đến 55-60% người khi được hỏi về ý nghĩa của âm tính và dương tính đều không biết. Điều này cho thấy sự thiếu hiểu biết về các thuật ngữ quan trọng này trong xã hội. Kết quả xét nghiệm được thể hiện qua hai thuật ngữ âm tính và dương tính với ý nghĩa đối lập. Điều này rất đơn giản, dễ hiểu và phân biệt!

Ví dụ, kết quả xét nghiệm vi rút HP dạ dày cho kết quả âm tính, (-) hoặc Negative. Điều này có nghĩa là không có vi rút HP tấn công cơ thể, không có bệnh do HP gây ra.

Ngược lại, kết quả xét nghiệm vi rút HP dương tính, (+) hoặc Positive, nghĩa là người bệnh đã mắc bệnh do sự tấn công của vi rút này.

Cách phân biệt âm tính và dương tính cũng áp dụng cho các loại bệnh khác. Do đó, khi hiểu được ý nghĩa của âm tính và dương tính và cách phân biệt, bạn có thể tự đọc và hiểu kết quả xét nghiệm.

Lưu ý sau khi biết kết quả dương tính hoặc âm tính

Sau khi được các bác sĩ giải thích rõ về kết quả dương tính hoặc âm tính, không nên vội vàng vui mừng hoặc lo lắng. Bạn cần bình tĩnh và đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn về các chỉ số trong kết quả xét nghiệm và xem xét việc cần tiến hành xét nghiệm lại hoặc các kiểm tra khác.

Đối với hầu hết các bác sĩ, để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, không chỉ dựa vào kết quả xét nghiệm mà còn cần kiểm tra quá trình dịch tễ, theo dõi, đánh giá các triệu chứng, khả năng tiếp xúc với yếu tố gây bệnh và thực hiện các phương pháp chẩn đoán khác.

Âm tính và dương tính không phải là khái niệm khó hiểu. Hầu hết mọi người đã được hướng dẫn và sẽ tự phân biệt được. Hy vọng với bài chia sẻ này, bạn đã hiểu thêm một ít kiến thức hữu ích trong cuộc sống hàng ngày. Nhớ chọn địa chỉ khám chữa bệnh uy tín và thực hiện các xét nghiệm y khoa để chẩn đoán và điều trị bệnh hiệu quả nếu cần.

Related Posts